“Bán anh em xa mua láng giềng gần” là một bài học về thú vị và thiết thực của cách đối nhân xử thế mà cha ông ta đã áp dụng quá hay từ ngàn xưa.
Câu tục ngữ này khuyên chúng ta nên xây dựng một mối quan hệ hòa đồng và thân thiện với hàng xóm láng giềng ở gần. Bởi vì, dù “anh em” và “họ hàng” có mối quan hệ thân thiết và máu mủ, khi có những vấn đề nghiêm trọng và khẩn cấp, chúng ta không thể kịp đến giúp đỡ.
Ý nghĩa của câu tục ngữ “Bán anh em xa, mua láng giềng gần”
Nhớ đến câu “Nước xa không cứu được lửa gần”. Khi “người thân” không có ở đây, “hàng xóm” sẵn sàng chia sẻ khó khăn với chúng ta. Sự giúp đỡ và lòng bao dung của những “người hàng xóm” gần trong những lúc khó khăn là cần thiết.
“Hàng xóm láng giềng” “tối lửa tắt đèn” cần phải có nhau. Ngay cả trong những khoảnh khắc vui vẻ, chúng ta cũng cần chia sẻ niềm vui và động viên nhau trong cuộc sống. Lúc này, sự hiện diện của những “người bạn” gần, chỉ cần “ôm một tiếng” là quan trọng.
“Bán anh em xa mua láng giềng gần” chỉ là một cách diễn đạt tượng trưng, ca ngợi tình làng nghĩa xóm. Câu tục ngữ này cho thấy rằng, mặc dù quan hệ “anh em ruột” có giá trị quan trọng, nhưng khi bị hạn chế bởi khoảng cách không gian, chúng ta phải tìm cách xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với “hàng xóm láng giềng”. Họ là một phần của cuộc sống hàng ngày, và đôi khi cả cuộc đời của chúng ta.
Đạo lý đối nhân xử thế của cha ông qua câu tục ngữ này
Nếu ai đó đọc câu tục ngữ “Bán anh em xa mua láng giềng gần” lần đầu, đặc biệt là người nước ngoài học tiếng Việt, họ sẽ bất ngờ với cách diễn đạt.
“Anh em” như tay chân, ai cũng có giá trị và rất cần thiết, vậy mà liệu có thể đổi lấy những “người láng giềng” “người dưng nước lã” ư? Liệu việc mua bán có thể tạo ra màu sắc thương mại, và vì vậy, có thiếu nhân văn và đạo lý không?
Trên thực tế, trong cuộc sống, chúng ta có nhiều mối quan hệ, bao gồm cả quan hệ huyết thống (“anh em”) và quan hệ địa lý (“hàng xóm” cùng xóm, cùng thôn, cùng hàng phố).
Quan hệ với những “người cận thân” được coi trọng nhất, nhưng trong những thời điểm khó khăn, sự giúp đỡ và lòng bao dung của những “người cận lân” trở nên rất quan trọng. “Hàng xóm láng giềng” “tối lửa tắt đèn” cần có nhau.
Và không chỉ khi đèn tắt, mà cả trong những khoảnh khắc vui vẻ, chúng ta cần chia sẻ niềm vui và động viên nhau trong cuộc sống (thậm chí chỉ cần ngồi bên nhau đàm đạo trong một buổi trà cũng đủ). Đó là lý do tại sao những “người bạn” gần, chỉ cần “ới một tiếng” là có mặt, rất quan trọng. Họ thay thế cho “anh em” của chúng ta, nhưng lại ở xa và không thể thực hiện vai trò đó.
“Bán anh em xa mua láng giềng gần” chỉ là một cách diễn đạt hình tượng. Nó cho thấy sự quý trọng của mối quan hệ “anh em”, nhưng khi bị hạn chế bởi khoảng cách không gian, chúng ta phải tìm cách xây dựng một mối quan hệ tốt đẹp với “hàng xóm láng giềng”. Họ là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, và đôi khi cả cuộc đời của chúng ta.
Cuộc sống đòi hỏi chúng ta phải tương tác phù hợp với thực tế. Và đó là cách mà cha ông chúng ta đã vận dụng linh hoạt để xây dựng mối quan hệ làng xóm láng giếng thân tình tương trợ nhau trong những hoàn cảnh khó khăn nhất.
