Quy định về đối tượng được hưởng chế độ ưu tiên vào lớp 10, như là “con của người hoạt động cách mạng trước năm 1945”, đang gây tranh cãi và không còn phù hợp theo ý kiến công chúng.
Gần đây, dư luận xôn xao với kế hoạch tuyển sinh vào các lớp đầu cấp năm học 2023-2024 tại Sở Giáo dục và Đào tạo Nam Định.
Theo quy định về chế độ ưu tiên trong kỳ thi vào lớp 10 ở địa phương này, thí sinh sẽ được cộng 2 điểm cho một trong các đối tượng sau đây: con của liệt sĩ, con của thương binh mất sức lao động từ 81% trở lên, con của bệnh binh mất sức lao động từ 81% trở lên, con của người được cấp “Giấy chứng nhận người hưởng chính sách thương binh mà người đó bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên”, con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, con của người hoạt động cách mạng trước ngày 1/1/1945 và con của người hoạt động cách mạng từ ngày 1/1/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
Quy định về đối tượng ưu tiên là “con của người hoạt động cách mạng trước ngày 1/1/1945” đã gây tranh luận trong dư luận, vì nhiều người cho rằng quy định này không còn phù hợp. Nếu đối tượng là con của người hoạt động cách mạng trước năm 1945, thì bậc phụ huynh hiện tại cũng đã khoảng 100 tuổi, rất khó để có con nhỏ tuổi như vậy (tuổi của học sinh vào lớp 10 là 15 tuổi).
Ông Cao Xuân Hùng, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Nam Định, cho biết: “Đối tượng được ưu tiên vào lớp 10 theo văn bản này dựa trên quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo”.
Liên quan đến vấn đề này, ông Trịnh Văn Mừng, Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc, cho biết: “Năm 2022, có một cụ ông 82 tuổi dự thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông, tức là khi gần 80 tuổi, thí sinh này mới bắt đầu học lớp 10. Những đối tượng cao tuổi như vậy tham gia thi vào Trung học Phổ thông có thể có bố mẹ tham gia hoạt động cách mạng trước năm 1945. Vì vậy, văn bản trên vẫn còn phù hợp mặc dù đối tượng này rất hiếm. Khi lập chính sách, chúng ta vẫn cần xem xét toàn diện vì tuyển sinh vào lớp 10 không có giới hạn tuổi”.
Vậy Bộ Giáo dục và Đào tạo có ý kiến gì về quy định đối tượng ưu tiên “con của người hoạt động cách mạng trước 1945”?
Theo nội dung Quy chế tuyển sinh Trung học cơ sở và Trung học Phổ thông và Thông tư số 11/2014/TT-BGDĐT ngày 18/4/2014, điểm a khoản 2 Điều 7 quy định đối tượng được cộng điểm ưu tiên bao gồm con của liệt sĩ, con của thương binh mất sức lao động từ 81% trở lên, con của bệnh binh mất sức lao động từ 81% trở lên và con của người được cấp “Giấy chứng nhận người hưởng chính sách thương binh mà người đó bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên”.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư bổ sung cho điểm a khoản 2 Điều 7 của Quy chế tuyển sinh Trung học cơ sở và Trung học Phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số 11/2014/TT-BGDĐT ngày 18/4/2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ngày 26/5/2014, ghi rõ việc bổ sung đối tượng được hưởng chế độ ưu tiên là: con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, con của người hoạt động cách mạng trước ngày 1/1/1945 và con của người hoạt động cách mạng từ ngày 1/1/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
Liên quan đến quy định đối tượng ưu tiên “con của người hoạt động cách mạng trước 1945”, PGS.TS Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học của Bộ Giáo dục và Đào tạo, giải thích: “Thông tư này đã được ban hành từ năm 2014. Khi đó, trong quá trình soạn thảo, chúng tôi muốn bao gồm tất cả các đối tượng. Trường hợp này bao gồm cả con ruột và con nuôi hợp pháp.
Nghĩa là, đối tượng đã tham gia hoạt động cách mạng từ khoảng 15 tuổi, đến 60-70 tuổi, thậm chí có thể là tuổi cao hơn trước khi nhận con nuôi. Khi con của họ thi vào lớp 10, thì họ cũng đã khoảng 90 tuổi. Chúng tôi đã tính toán để không bỏ sót bất kỳ trường hợp nào, để đảm bảo quyền lợi chung. Thông tư không quy định cụ thể số điểm ưu tiên, điều này sẽ do địa phương chịu trách nhiệm.
Tuy nhiên, sau gần 10 năm kể từ khi ban hành Thông tư này, trong năm nay và năm sau, khi không còn đối tượng này, Bộ cũng đã có kế hoạch xem xét và điều chỉnh nếu có những quy định không phù hợp”.
