Ở ngoại ô Hà Nội, dường như hàng photo quanh các trường đại học vẫn hoạt động bình thường. Nhưng chỉ cần hỏi một câu, giao dịch mua bán phao thi diễn ra nhanh chóng. Gọi là “chợ phao”, đây là điểm cao điểm để tìm kiếm các bộ phao thi.
Một trong những nơi nổi tiếng là ngõ 130 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội, nơi từng được biết đến với các quán photo phục vụ sinh viên từ các trường đại học như Đại học Sư phạm, Đại học Quốc gia, và Học viện Báo chí tuyên truyền. Nhưng hiện nay, ngõ này chủ yếu kinh doanh đồ ăn vặt cho học sinh, chỉ còn một số quầy photocopy hoạt động.
Khi được hỏi về “phao cứu sinh”, chủ cửa hàng photocopy sẽ xem xét khách hàng từ đầu đến chân trước khi hỏi: “Mua môn nào, một môn hay toàn bộ? Mỗi bộ giá 500.000 đồng, mua toàn bộ 3 môn là 1,5 triệu đồng, không thương lượng”.
Sau khi xác nhận đủ tin tưởng, chủ cửa hàng sẽ yêu cầu khách hàng chờ trong 3 phút, sau đó mang ra “phao” từ phòng trọ.
“Xin lỗi, vì hàng này nhạy cảm nên chúng tôi không dám trưng bày công khai ở đây, chỉ mang ra khi có người hỏi. Bà có thể chụp ảnh và gửi cho cháu xem, nếu thích thì lấy”, chủ cửa hàng giải thích.
Sau lời nói đó, người này đặt một túi ni lông nặng khoảng 5kg lên bàn. Trong túi có một chồng tài liệu A4 để khách hàng so sánh, cùng với các “phao” in với kích thước nhỏ gọn giống như quân cờ tú lơ khơ, mỗi cọc dày khoảng 700-800 trang, được buộc bằng chun cao su.
Theo hướng dẫn của chủ cửa hàng, các trang đầu tiên là phụ lục. Khi lật ngược lại, sẽ thấy câu trả lời đã được đánh dấu số trang như một phụ lục được đặt ở đầu cuộn.
Mỗi bộ phao dày 2-3cm, tùy thuộc vào môn học. Các trang đầu của “phao” được in rõ ràng và sắc nét, nhưng càng đến giữa cuộn, chất lượng in ấn càng giảm.
“Loại phao này tôi sáng tạo ra, đảm bảo dễ sử dụng tuyệt đối. Bà có thể so sánh giữa tài liệu A4 và ‘phao’ để xem có chuẩn không.
Hãy kiểm tra giá ở nơi khác, không có ai in rõ ràng và chuẩn như chúng tôi nhưng lại rẻ như vậy.
Bộ tài liệu A4 này có giá 8 triệu đồng. Chúng tôi đã đem mấy bộ “phao” này đến một số trường để xem giá, chắc chắn không thể mua với giá 500.000 đồng/bộ. Kiểm tra xong, bà quay lại đây nhé”, chủ cửa hàng nói.
Ở một cửa hàng photocopy khác gần Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, giá bộ “phao thi” loại ruột mèo khối C được rao bán “mềm” hơn, khoảng 1 triệu đồng/bộ. Nếu mua lẻ từng môn, giá là 350.000 đồng/môn.
“Thường tôi để một số lượng nhỏ trong xe, nhưng chồng tôi vừa lấy xe đi. Nếu cần, bà chỉ mất 5 phút chạy về nhà, hoặc mai bà có thể ghé qua thoải mái”, chủ cửa hàng nói.
Ở một cửa hàng photocopy khác trong ngõ 336 đường Nguyễn Trãi, gần cổng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, khi hỏi về “phao thi”, chủ cửa hàng trả lời ngay là “không có”.
Tuy nhiên, khi nói nhỏ “cần cho cháu gái học ở ngoại thành”, chủ cửa hàng này dè dặt nói: “Có, nhưng phải chờ in, hiện tại không có sẵn vì ít người hỏi”.
Giấu kín “hàng nhạy cảm” trong các file ẩn
Tại một số điểm gần các trường đại học ở Hà Nội, vì sợ bị kiểm tra của công an, gần đây các cửa hàng không còn trưng bày sẵn “phao” mà lưu trữ các bộ tài liệu in “phao” trong máy tính.
Các tài liệu này đã được định dạng trước đó với kích thước chữ rất nhỏ. Khi có người cần, họ sẽ cho máy in chạy hoặc thu tiền trước và hẹn ngày lấy hàng.
Hiện nay, có nhiều loại “phao” đang được ưa chuộng và nhiều người hỏi như “phao ruột mèo” và “phao vuông”.
Trong số đó, “phao” ruột mèo được bán chạy nhất. Chiều rộng của loại “phao” này chỉ bằng nửa ngón tay, dài khoảng nửa gang, xếp chồng lên nhau và cuộn lại bằng dây chun cao su.
Chủ cửa hàng photocopy ở ngõ 181 Xuân Thủy, Cầu Giấy, cho biết cửa hàng không có sẵn phao. Nếu khách hàng cần, nhà có bản mềm trong máy và có thể in ngay. Thông thường, cửa hàng chỉ chạy buổi tối để đảm bảo an toàn.
“Chúng tôi không lưu trữ ‘phao’ giấy như trước vì nó khá nhạy cảm. Giá cả tùy thuộc vào việc chọn in tất cả hoặc chỉ một số câu để ‘trang bị’. Nếu mua toàn bộ, giá là 300.000 đồng/bộ”, chủ cửa hàng ở ngõ 181 nói.
Cũng theo chủ cửa hàng photocopy này, hiện nay có nhiều người quảng cáo các loại phao “đỗ ngay” bằng cách soạn sát đề thi, nhưng anh ta khẳng định không có loại phao đó.
“Tôi đã làm nghề này từ lâu, tôi biết tất cả, chỉ có tài liệu soạn chứ không có gì khác.
Có những nơi sau khi máy in xong, họ đã gắn kèm “phao” trong đó, khi thí sinh xem sẽ rất nguy hiểm”, chủ cửa hàng chia sẻ.
Cuộc thi minh bạch và đề thi được ra một cách thông minh, không tập trung vào việc ghi nhớ, thì việc có “phao” hay không cũng không quan trọng.
Một chuyên gia luyện thi cũng nhận xét rằng hiện nay các đề thi đều có xu hướng “mở”, không tập trung vào việc ghi nhớ cơ bản, nên việc giữ tài liệu sẽ không còn hiệu quả.
Với thời gian giới hạn và số lượng câu hỏi trắc nghiệm trong đề thi, thí sinh sẽ không có đủ thời gian để tra cứu tài liệu.
Ngoài ra, chỉ cần phát hiện bất kỳ hành vi gian lận nào, dù chưa sử dụng “phao”, thí sinh cũng sẽ bị đình chỉ ngay lập tức”, chuyên gia này nhận định.
