Các trường đại học sẽ không còn áp dụng chương trình đào tạo “chất lượng cao” trong kế hoạch tuyển sinh từ năm sau, theo quy định mới của Bộ Giáo dục.
Trên thực tế, từ khi có chương trình đào tạo “chất lượng cao” thì các nhiều trường đã mở ra để thu học phí cao cấp từ 2 – 3 lần so với các chương trình đại trà, có nơi lên đến 100 triệu một năm học với sỹ số 30 học sinh một lớp.
Tuy nhiên nghịch lý ở đây mang tên là “chất lượng cao” nhưng các trường thường lấy điểm chuẩn đầu vào thấp hơn nhiều so với hệ đại trà.
Ngày 15/6, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo đã ban hành thông tư bãi bỏ các quy định liên quan đến chương trình đào tạo chất lượng cao ở trình độ đại học. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 1/12. Do đó, năm nay là năm cuối cùng các trường đại học được tuyển sinh vào các chương trình “chất lượng cao”.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết rằng việc bãi bỏ này nhằm tuân thủ Luật Giáo dục đại học sửa đổi (2018). Luật này cho phép các trường đại học tự chủ và tự chịu trách nhiệm trong việc xây dựng, đánh giá và áp dụng chương trình đào tạo. Tuy nhiên, trong Luật và Thông tư số 17 năm 2021 quy định về chuẩn chương trình đào tạo các trình độ trong giáo dục đại học, không có thuật ngữ “chương trình đào tạo chất lượng cao”.
Chương trình đào tạo “Chất lượng cao” trước đó có gì?
Thông tư số 23 trước đó ban hành vào năm 2014 quy định chương trình đào tạo đại học trong nước gồm hai loại: chương trình đại trà và chất lượng cao. Chương trình chất lượng cao có các tiêu chuẩn đảm bảo chất lượng và yêu cầu cao hơn so với chương trình đại trà.
Ví dụ, đối với cơ sở vật chất, các lớp học trong chương trình chất lượng cao được trang bị phòng học riêng, máy tính kết nối Internet và các thiết bị hỗ trợ giảng dạy và học tập.
Về mặt kỹ năng, sinh viên trong chương trình chất lượng cao có năng lực chuyên môn, ứng dụng công nghệ thông tin, kỹ năng lãnh đạo, tổ chức và làm việc nhóm cao hơn so với sinh viên trong chương trình đại trà; họ cũng có khả năng thích nghi với môi trường làm việc.
Đối với ngoại ngữ, sinh viên trong chương trình chất lượng cao phải đạt ít nhất bậc 4/6 theo khung năng lực ngoại ngữ của Việt Nam, trong khi sinh viên đại trà chỉ cần đạt ít nhất bậc 3/6.
Về học phí, chương trình đại trà phải tuân thủ quy định về mức học phí tối đa của Chính phủ (hiện tại khoảng 9,8-14,3 triệu đồng một năm). Tuy nhiên, với chương trình chất lượng cao, các trường có quyền tự quyết định mức học phí.
Thực tế, theo Thông tư số 23, nhiều trường đại học đã mở chương trình đào tạo chất lượng cao. Các chương trình này thường thu học phí gấp 2-3 lần so với chương trình đại trà, và một số trường thậm chí lên tới 100 triệu đồng một năm. Số lượng sinh viên trong mỗi lớp học chất lượng cao thường chỉ khoảng 30 người, trong khi ở chương trình đại trà là từ 50-100 người.
Điểm thu hút học sinh đối với hệ đào tạo chất lượng cao này nằm ở yêu cầu điểm đầu vào khá thấp, nhiều nơi thấp hơn hẳn so với hệ đại trà. Đó là yếu tố thu hút nhiều học sinh và các bậc phụ huynh lựa chọn chương trình này.
Mặc dù việc bãi bỏ chương trình chất lượng cao chỉ có hiệu lực từ tháng 12, nhiều trường đã tiến hành loại bỏ hoặc thay đổi tên chương trình này khỏi kế hoạch tuyển sinh năm nay.
Ví dụ, trường Đại học Y Dược và Đại học Quốc gia Hà Nội đã không tuyển sinh chương trình Răng – Hàm – Mặt chất lượng cao. Trường Đại học Kinh tế – Luật và Đại học Quốc gia TP HCM đã loại bỏ thuật ngữ “chương trình chất lượng cao” trong các ngành học và thay thế bằng các chương trình đào tạo bằng tiếng Anh.
