Có những đề xuất ủng hộ việc cho thuê vỉa hè với mức giá từ 20.000-350.000 đồng mỗi mét vuông nhằm tài trợ cho việc cải tạo đô thị, nhưng cũng có những người lo ngại rằng điều này sẽ dẫn đến việc lấn chiếm không đúng quy định.
Vào ngày 13/6, Ủy ban Mặt trận tổ quốc TP HCM đã tổ chức hội nghị để thảo luận về việc áp dụng phí sử dụng tạm thời lòng đường và vỉa hè, do Sở Giao thông Vận tải xây dựng.
Theo đề xuất, mức phí cho thuê lòng đường và vỉa hè sẽ được áp dụng theo từng khu vực, với giá từ 50.000-350.000 đồng mỗi mét vuông mỗi tháng để đậu xe và từ 20.000-100.000 đồng mỗi mét vuông mỗi tháng cho hoạt động kinh doanh.
Dự kiến mỗi năm, việc thu phí sử dụng tạm thời lòng đường và vỉa hè sẽ mang lại khoảng 1.522 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền này sẽ được đóng góp vào ngân sách để bảo trì và duy tu hệ thống đường và vỉa hè.
Mức phí sẽ được áp dụng tùy theo nhóm các quận huyện, bao gồm:
- khu vực 1 (quận 1, 3, 4, 5, 10, Phú Nhuận, Khu đô thị mới Nam Thành phố, Khu đô thị mới Thủ Thiêm);
- khu vực 2 (quận 2 trừ KĐT Thủ Thiêm, 6, 7 trừ Khu A KĐT Nam thành phố, 11, Bình Thạnh, Tân Bình, Bình Tân);
- khu vực 3 (quận 9 và Thủ Đức trước đây, 8, 12, Tân Phú, Gò Vấp);
- khu vực 4 (Bình Chánh, Hóc Môn, Nhà Bè, Củ Chi); khu vực 5 (Cần Giờ).
Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Minh Sáu, một cán bộ của Mặt trận phường 17, quận Bình Thạnh, cho biết trước khi tham gia hội nghị, cô đã tham khảo ý kiến của các doanh nghiệp và người dân có mặt tiền đường và bán hàng rong.
Kết quả là 80% người được hỏi đã cho biết rằng việc cho thuê vỉa hè và lòng đường không nên được triển khai, bởi vì việc chiếm dụng vỉa hè và lòng đường sẽ gây ảnh hưởng lớn đến việc di chuyển của người dân, đồng thời không tuân thủ quy định và Luật Giao thông đường bộ.
Bà Sáu đã trích dẫn Luật Giao thông đường bộ quy định rằng vỉa hè và lòng đường chỉ được sử dụng cho mục đích giao thông. Nếu việc thu phí sử dụng tạm thời lòng đường, vỉa hè được đưa ra, sẽ khuyến khích và tạo điều kiện cho người dân kinh doanh tại đây, tức là hợp thức hóa việc chiếm dụng vỉa hè và lòng đường.
“Bởi điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc di chuyển, mà còn làm mất đi cảnh quan. Chúng ta cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng hơn trước khi thông qua đề án này”, bà Sáu nói và cho rằng việc thu phí sử dụng tạm thời lòng đường và vỉa hè cần được tính toán một cách cẩn thận, đồng thời phải đảm bảo sự cân nhắc lợi ích của tất cả các bên liên quan.
Bà Bùi Diệu Tâm, một cán bộ khác của Mặt trận phường Bến Nghé, quận 1, cũng đã bày tỏ mối lo ngại của mình. Theo bà, một cuộc khảo sát cho thấy có đến 92% các hộ kinh doanh trên đường Nguyễn Bỉnh Khiêm đã sử dụng vỉa hè để đậu xe máy. Những cửa hàng này đã chiếm một mét của lòng đường, sau đó xếp thêm 1-2 hàng xe máy, làm cho người đi bộ không còn chỗ đi.
“Bây giờ, ngay cả khi chưa thu phí, người ta đã gặp vấn đề rồi. Khi họ đã trả tiền cho chính quyền, người dân sẽ không còn lối đi nữa”, bà Tâm nói và cho rằng một số địa phương đã thực hiện cho thuê vỉa hè và lòng đường, nhưng tình trạng giao thông vẫn rất hỗn loạn và người dân không có chỗ đi bộ.
Ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP HCM, cho biết Nghị định của Chính phủ cho phép các cơ quan chủ quản ở cấp tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương quy định việc sử dụng một phần lòng đường và vỉa hè vào mục đích khác mà không ảnh hưởng đến trật tự và an toàn giao thông. Đề án cũng sử dụng thuật ngữ “tạm thời” bởi vì mục đích chính của vỉa hè và lòng đường vẫn là để người dân đi lại.
Theo ông Lâm, trong quá trình xây dựng đề án này, đơn vị đã tham khảo ý kiến của nhiều chuyên gia và học hỏi từ mô hình quản lý vỉa hè và lòng đường của nhiều thành phố lớn trong và ngoài nước như Nhật Bản, Đài Loan và Hàn Quốc.
“Quản lý vỉa hè và lòng đường không chỉ liên quan đến giao thông mà còn phải phù hợp với văn hóa đô thị”, ông Lâm nói và cho biết việc cho thuê vỉa hè sẽ được tính toán cẩn thận để giảm tác động đến người dân và giao thông.
